Vice Prezidenti Komisaun C ne’ebé trata asuntu Ekonomia, Finansa i Anti Korupsaun Cicilio Caminha hateten katak, konstrusaun Centru Eletrisidade Óleu Pezadu (EOP) gasta ona US$ 22 milloen ba pagamentu inisial ba Kompañia.
Cicilio Caminha e
splika katak, gastus orsamentu ne’e Parlamentu hetan tuir informasaun ne’ebé mak hato’o husi ministériu ho Kompañia electroconsult ho bonifica S.p.A Joint Venture.
Iha vizita komisaun C ne’e antes to’o iha Centru konstrusaun Oliu Pezado iha Hera liu uluk iha Sub-stasaun Cameia, Dili no tora ne’ebé komesa ona hari iha fatin hira ne’ebé identifika ona ba tora, nune’e mós tora ne’ebé atu hari’i ne’e tuir konsultan Bofica katak, iha Centru hera to’o iha Sub-stasaun Dili hamutuk tora 30.
Nune’e mós tora hari’i ne’e antes Desembru tinan 2010 hotu, no tore ne’e loron rua i tolu bele hari’i ida maibe tuir situasaun iha terenu.
Cicilio Caminha ba Jornalista Jornal Nacional Diário iha vijita kmisaun C nian ba konstrusaun Sub-stasaun eletrisidade oliu Pezadu iha Cameia, Dili no Centru Konstrusaun Eletrisidade Oliu Pezadu iha areia Hera iha Kinta-Feira (3/6).
Tamba ne’e vice prezidenti komisaun C dehan, primeiru objetivu vizita komisaun C, atu hare obra ne’ebé mak halo, tamba iha advans peimen US$ 36.7 virgula miloens mak halo advans peiman.
“Real peiment (pagamentu inisiu) ne’ebé mak ita halo ona ho kompaiña 22 miloens, tuir informasaun kompaiña konsultan Bonifica ninian ho ministeriu ninia iha 22 miloens tuir sira nia relatoriu mai parlamentu. Ida ne’e atu mobilizasaun ba ekipamentus atu halo hari’i obra ate rurais sira, fratin ne’ebé halo sub central eletriku ninian,” katak Cicilio.
Tuir nia katak, se kalkula fizikamente US$ 22 moloens ne’e la ekivalen ho obra ne’ebé mak komisaun C hare dadauk, maibe hare fali iha sorin balu, hare ba parte mobilizasaun tenki ba order sasan hanesan fiu Itime no ba linha transmisaun ne’e tenki order ho pursentu des (10%) osan ba tau iha ne’eba para sasan ne’e ema bele fiar atu hali servisu, no mós makina ne’ebé tuir informasaun ne’ebé dehan katak, foti husi wacth sila.
“Ne’ebé sira presiza tau osan ituan iha ne’eba para ema ne’e bele produs makina, tamba makina la produs iha funlan ida fulan rua nia laran.Tuir informasaun makina ne’ebé sira atu tau iha Centru Hera ne’e se presiza Hitu (7), ne’ebé kada makina ida nia kapasidade 17 megavolt ne’e makina tenki produs iha fulan walu nia laran,”katak Cicilio.
Nia mos deha katak, buat sira ne’e hotu ne’ebé kompaiña dehan iha US$ 22 miloens ne’ebé mak Governu halo ona pagamentus ba sira.
“Hau hanoin saida mak ita atu komprede iha servisu konstrusaun ba sentru eletriku ninian mak ida tamba ne’e projetu bo’ot kontratu internasional, entaun nia tenki priense rekezitus sira katak, iha universalmente semak sai nain ba projeto nia tenki halo advans paiment 10% husi total orsamentu ne’e,” nia informa.
Maibe nia dehan, aktualmente Governu seidauk selu (10%) ne’e, tamba ne’e fó garantia konfiansa ba kompaiña bele mobiliza sira nia sasan.
“Ida ne’e atualmente governu seidauk selu to’o 10%, se selu hotu karik 26.7 miloens ital, maibe agora foin mak selu 22 miloens,” tenik nia.
Entertantu Sekretariu Estadu Eletrisidade agua i Urbanizasau (SEEAU) Januário Pereira hateten katak,.
buat hirak mak preve kedas ona, tamba ne’e mak iha estupula iha komtratu nia laran iha orariu ne’ebé apropriadu ne’e hanesan problema tekniku.
“Tamba ne’e horariu jeral ami dehan katak ate findu ano de 2011 bele remata ho linhas 7015 km sentral rua ho kapasidade 250 megavolt, no substasaun ne’ebé mak bo’ot liu iha teritoriu tomak mak Sub-stasaun Dili, ne’ebé bele kontrola linha tomak iha teritoriu laran nune’e mós bele kontrola sentrais seluk ne’ebé sorin balu ne’eba,”katak Januário.
Iha sorin seluk membru komisaun C Aktual deputada husi bankada Parlamentar FRETILIN Cipriana Pereira dehan katak, ne’e tekniku liu, tamba ne’e nia kestiha ona se bele kompaiña halo ninia relatoriu kompletu liu tan, tamba pagamentus ba US$ 22 miloens ne’e, komisaun hare tiha ona projetu fiziku ne’ebé la’o liu-liu konaba 30 antenas ne’ebé kompaiña sira sei remata iha fulan Novembru oin tinan 2010 i hotan obras sira seluk ne’ebé komisaun hare rasik ho matan.
“Hau labele halo konkluzaun ida katak nini fai lansu ne’e iha ne’ebé no nia los iha ne’ebé, maibe hau nia preokupasaun depois ami hetan relatoriu husi kompainha ladun detaiha, tamba US$ 22 miloens ne’ebé sira hetan tiha ona pagamentu ne’e maijumenus sira uza ba saida, halo mobilizasaun ba ekipamentu ne’ebé sira sosa atu hari’i, maijumenus sira sei halo estudu tan iha liur konaba monta antena ne’e nia kualidade halo nusa,”nia informa.
Tuir Deputada Frenti Revolusionariu Timor Leste Independenti (FRETILIN) katak, relatori kompletu liu se bele kompaiña sira hato’o relatoriu antes orsamentu ratifika tivu atu nune’e deputadus bele halo ona ekilivre.
“Atu projetu ne’e remata 100% ne’e halo nusa ne’e para ita bele hatete ninia progresu ne’e ami mos hakarak akompainha ninia ejekusaun mesmu sira halo pagamentus tuir progresu, maibe ami tenki akompainha hetan hotu informasaun, tamba ne’e kestaun ezekusaun,”dehan Cipriana.
Nia mós rekomenda bagovernu atu nune’e ema ne’ebé akompaina kompaiña ne’e ho diak atu nune’e bele heta benifisiu husi Projetu ne’e.
“Hau mós rekomenda ba Governu atu ema ne’ebé akompain ne’e mos tenki akompainha ho didiak, tamba osan ita nia no projetu ne’e hela ho ita atu nune’e ita labele lakon iha oportunidade ida ne’e,” Cipriana husu.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar